It's in dutch but the source/inspiration for this Article was: Ecology of the planted aquarium
A practical manual and scientific treatise for the home aquarist door D. Walstad ISBN 0-9673773-0-7
Found on: http://www.aquariumhobby.nl
Author is unknown?
Vele aquarianen zullen bij het lezen van de bovenstaande titel de wenkbrauwen fronsen. Oudgedienden onder ons zullen mischien zeggen, "och, maar dat deden wij al lang!, da's oud nieuws". Hoe dan ook, bij deze wat ervaringen met tuinaarde als voedingsbodem.
Het begon allemaal nadat ik, na jaren geen aquarium te hebben gehad, besloot dat het maar weer eens tijd werd voor het opzetten van een nieuwe bak. Een goede bodem is dan natuurlijk één van de belangrijke dingen die noodzakelijk zijn voor een goede plantengroei. Nou, het was me al snel duidelijk dat er over de samenstelling van de bodem bijna net zoveel meningen zijn als aquarianen! De ene zweert bij zand, de ander bij fijn grind. Een derde vind een voedingsbodem onzin en volgens nummer vier kan het niet goed gaan zonder bodemverwarming.Na eens goed rondgeneusd te hebben bleek mij dat er eigenlijk twee hoofdstromen zijn qua opbouw van de bodem. Aan de ene kant diegenen die aan een luchtige bodem de voorkeur geven. De bodemopbouw bestaat dan vaak uit grind evt. met lateriet en soms in combinatie met een bodemverwarming, of bodems met grof zand met wat turf erdoor. Aan de andere kant de voorstanders van een wat compactere bodem, de fijn zand liefhebbers, eventueel met voedingsbodem van bijvoorbeeld leem of klei. Maak maar een keus!
Uiteindelijk heb ik toch besloten een beetje een tussenweg toe te passen en wel een iets luchtige toplaag van grof rondkorrelig zand (korrel 0,5-1,5mm) en een compacte voedingsbodem van tuinaarde. Die toplaag van zand is dan mooi geschikt om corydorassen te laten rondwoelen zonder dat hun baarddraden afslijten. Verder trekt vuil minder snel diep in de bodem dan bij grind maar blijft er meer op liggen. Maar die voedingsbodem van tuinaarde vraagt natuurlijk om meer uitleg.
Planten in een aquarium nemen voedingsstoffen op via hun wortels, ook de echte waterplanten kunnen dit. Het opnemen van voedingsstoffen verloopt het best als de bodem een beetje zuur is (Een pH van 6,6 schijnt gemiddeld optimaal te zijn maar deze waarde verschilt per plant). Een niet al te zuurstofrijke bodem helpt hierbij ook. Dan kan namelijk ijzerhydroxide Fe(OH)3 worden omgezet naar Fe2+ deze kan zich dan binden met organische negatief geladen verbindingen die prima door de planten kunnen worden opgenomen.
Door voor tuinaarde te kiezen kan een licht zure en niet al te zuurstofrijke (reducerende) bodem worden gekregen. Tuinaarde bestaat natuurlijk voornamelijk uit gewoon zand met biologisch materiaal erin zoals algen, bacterien, plantenresten. Het aandeel organisch materiaal in aarde is maar erg klein, slechts 2-5% de rest is gewoon zand. Toch kan dit organische materiaal 80-90% van het oppervlak vormen. In de bodem composteerd dit materiaal langzaam tot humus. Humus is negatief geladen en bindt dus kationen zoals Fe2+, Mg2+, NH4+. Door deze negatieve lading van humus wordt voorkomen dat deze kationen in het water terug komen, en kan ze zelfs uit het water halen!
Aan de kationen kunnen ook weer fosfaten koppelen zoals HPO4 2- en H2PO4-. Het substraat zal zo dus hogere concentraties fosfaat gaan bevatten dan het water. Hetzelfde geldt voor nitraat en nitriet.
Het klinkt allemaal erg ingewikkeld maar het komt er op neer dat zo'n voedingsbodem van tuinaarde alle voedingstoffen kan bieden die een plant nodig heeft zonder telkens naar de potjes met ijzer en ander sporenelementen te moeten grijpen. Nou, dat sprak mij dus wel aan!
Dus in het weekend maar eens de tuin in en op een plaats waar nooit is bemest beginnen te graven, teveel biologisch materiaal is namelijk ook weer niet goed. De bovenste 20 cm werd niet gebruikt de daaronder liggende laag werd in een grote ton geschept. Dan water in de ton en dan het liefst 6-8 weken laten staan en wekelijks wat doorroeren, water afgieten en weer nieuw water erop. Deze hele procedure dient ervoor omdat de aarde in de eerste weken erg veel stoffen als Calcium, Magnesium, IJzer e.d. aan het water afgeeft. Meteen aarde in het aquarium gooien zonder inwateren zou wel eens de vele verhalen over problemen met blauwe alg in de wereld gebracht kunnen hebben.
Volgens een grafiek is het hele mengsel na ca. 8 weken aardig stabiel. .Maar zolang kon ik niet wachten dus na 5 weken de aarde uit de ton gehaald. De bovenste laag van ca. 1 cm was slibachtig en heb ik maar weggegooid daaronder voelde de aarde stevig en bijna droog aan. Het hele handeltje werd in het aquarium aangebracht in een 2-4 cm dikke laag behalve helemaal vooraan bij de voorruit. Dan tenslotte een laag grof zand erover van 4 tot 7 cm dik.
Dan is het tijd om te vullen. Best wel spannend! Blijft het wel helder, en heb ik straks geen Rio Negro in m'n bak? Gelukkig het valt mee er is een lichte nevel maar die is na een paar dagen weggetrokken en daarna is alles mooi helder. Dat valt alweer 100% mee.
En hoe zijn nu de ervaringen met de bodem? De bak draait nu zo'n 3 maand en het is dus nog te vroeg om er definitief iets van te zeggen. Van blauwe alg zoals die vaak bij een voedingsbodem van aarde wordt genoemd is geen enkele sprake geweest (afkloppen op kienhout!). Wel was er wat baardalg maar door het verlagen van de pH en toedienen van CO2 is die verleden tijd.
Tijdens het opstarten is er vaak eerst een piek van ammoniak en dan nitriet en vervolgens nitraat te meten. Deze keer heb ik er niets van gemerkt. Nitraat is nog steeds bijna niet te meten (<5>
Geen opmerkingen:
Een reactie posten